Wednesday, 1 August 2018

RAM LEH HNAM HUMHALH

YMA kumpuan “Ram leh hnam humhalh” hi thil pawimawh tak leh damkhawchhuah nana thil tul tak a ni. Engtianga humhalh tur nge, enge tih theih kan neih tih te, sawi tur tamtak awm karah rilrua lan dan ang angin i’n luhchilh chhin teh ang.

Humhalh ngai..ram... Hmasang atanga tun thlengin mihringten ram kan hlut a, mahni ram hauh kan tina fu zel. History kan thlir chuan indo rapthlak tak tak leh thisen tam tak luantir tu chu ram inchuh vang a ni fo. Mimal pawhin kan ram, kan ta chin nia kan hriat chu feet khat lek pawh kan remtihna tello chuan tawlh harsa kan ti tlang a ni. Ram leh hnam anga dingchhuak a, nung khawchhuak tur chuan kan ram kan humhalh a tul. Mihring kan pung zel a, changkanna leh hmasawnna in ram mamawhna a tisang chho zel. Chutihrualin ram leilung a thanglian ve si lova, kan ram chin leh huam chin hi khauh taka kan humhim loh chuan thangthar lo la awm zel turah tuna chhuan te hian dem kan la hlawh ang. Hei thil hi politics inchirhthehna leh inpuhmawhna mai mai atana hman chi a ni lo. Ram leilung fate tanrualna tur thil, kan vaia kan mawhphurhna leh kan ngaihthah thian loh tur thil a ni.

Humhalh ngai...Hnam... Kan chhehvelah hnam lian leh upa tak tak, sakhaw hlun tak tak leh  mihring mihrinnaah pawh fing leh lehkhathiam zawkten min hual vel a, hetiang kara kan damkhawchhuah theih nan kan hnam kan humhalh a tul takzet. Mahni hnamah kan chian a tul a, kan nunphung leh hnam dan kan chawisan a tul telh telh dawn. Sap leh Korean ngaihsan ringawt piah lamah kan hnam thil leh kan nihna tak tak kan chian loh chuan kan hnam a la boral ang. 1875 velah British in India a awp lai khan hnam tenau leh humhal ngai kan nih hriain, Inner Line Regulation min duansak a, chu chu India ram hruaitu hmasate duhdanin tun thleng hian kan la hmang. Hmanni lawk atang khan Meghalaya State pawhin he ILP hi neih ve duhin nasa takin hma an la a, nawrh an huaihawt a, tun thlengin an la bei a ni. A dik taka sawi chuan ILP kan tih hi inhumhimna hmanraw derthawng tak a ni tih kan hriat a hun khawp mai. ILP tello pawha kan nun khawchhuah a, kan chhehvel hnam lian karah pawh kan dam khawchhuah theih nan hnamah kan chian a hun hle. Hnam humhalh tur chuan mahni hnamzia hmuhsit leh ngaihnep a rem lo, chawisan a, tanrual a tul zawk. Chutihlaia mahni hnam nun zahpui lek phei chu thil thiang pawh va ni suh..!!

Japan ram chu indopui pahnihnaah khan nasa taka sawp chhiat a ni. Mahse thawhrimna leh tanrualna hmangin an ram an tungding leh a, kar lovah hnam ropui leh ram thiltitheiah an chhuak leh thei. Ram leh hnam humhalh nan chuan ram leh hnam hmangaih tak tak na leh thawhrimna, a tul hunah chuan fashion changkang aiah hnathawh kawr, Vote zawn ringawt aiah kalphung dik leh a tul chuan tlak ngam khawpa huaisenna, ram leilung hmangaihna tak tak nena enkawl leh hnam dang huat ringawta ram tang lova rilru puthmang dik taka chet lak a tul ta hle. Heng zawng zawng khaikhawm nan chuan rorelna dik leh ram inrelbawlna dik kan mamawh a, hruaitu huaisen leh ram leh hnama chiang mi, mipuite Hero tur kan mamawh e.

Dt.2.3.2015
Aibawk

No comments:

Post a Comment